Kwas alfa-liponowy (ALA), jego forma Na-RALA i ich efekty
Kwas alfa-liponowy (ALA) i jego bardziej stabilna forma Na-RALA są silnymi przeciwutleniaczami, które odgrywają kluczową rolę w metabolizmie energetycznym. ALA to naturalny związek, który działa jako przeciwutleniacz rozpuszczalny zarówno w wodzie, jak i w tłuszczach, co pozwala mu działać w każdej części komórki i w różnych środowiskach ciała. Jest niezbędna dla metabolizmu węglowodanów i tłuszczów oraz produkcji energii w mitochondriach. Po raz pierwszy została odkryta w 1937 roku, gdy zidentyfikowano ją jako czynnik wzrostu bakterii. Jej znaczenie jako kluczowego koenzymu w metabolizmie węglowodanów i tłuszczów ujawniono w latach 50. XX wieku. W latach 80. zaczęła być stosowana w leczeniu neuropatii cukrzycowej, a od tego czasu stała się przedmiotem wielu badań badających jej właściwości przeciwutleniające i terapeutyczne. Na-RALA, stabilna forma kwasu R-alfa-liponowego, jest solą sodową tego kwasu i została opracowana w celu poprawy biodostępności i stabilności, co umożliwiło bardziej efektywne wykorzystanie tych substancji w suplementach diety.
Zalety Na-RALA w porównaniu do ALA
1. Wyższa biodostępność: Jak wspomniano powyżej, Na-RALA to bardziej stabilna forma, która jest lepiej wchłaniana przez organizm. Oznacza to, że mniejsza ilość Na-RALA osiąga takie same efekty jak większa ilość standardowego ALA.
2. Stabilność: Na-RALA jest również bardziej stabilna w temperaturze pokojowej i mniej podatna na degradację pod wpływem światła i ciepła. To zapewnia dłuższą trwałość i skuteczność suplementów zawierających Na-RALA.
3. Skuteczniejsza formulacja: Dzięki lepszej stabilności i biodostępności Na-RALA jest często preferowana w suplementach diety, które są zaprojektowane tak, aby zapewniać maksymalne korzyści zdrowotne przy mniejszej ilości substancji czynnej.
Funkcje i mechanizmy działania
1. Aktywność przeciwutleniająca: ALA i Na-RALA neutralizują wolne rodniki, które mogą uszkadzać komórki i przyczyniać się do procesu starzenia się oraz powstawania chorób przewlekłych. Jako przeciwutleniacze chronią komórki przed stresem oksydacyjnym i wspierają regenerację innych przeciwutleniaczy, takich jak witamina C i E.
2. Metabolizm energetyczny: ALA jest kofaktorem dla enzymów w mitochondriach, gdzie produkowana jest energia. Pomaga w przekształcaniu glukozy w ATP (trifosforan adenozyny), który jest głównym źródłem energii dla komórek. Proces ten jest kluczowy dla normalnego funkcjonowania mięśni i mózgu.
3. Zdrowie układu nerwowego: ALA i Na-RALA mają właściwości neuroprotekcyjne, które chronią komórki nerwowe przed uszkodzeniem i zapaleniem, co jest ważne dla zapobiegania i leczenia chorób neurodegeneracyjnych.
Co na to badania kliniczne i badania?
1. Metabolizm glukozy i cukrzyca
Badania pokazują, że ALA poprawia wrażliwość na insulinę i obniża poziom glukozy we krwi, co jest użyteczne dla osób z cukrzycą typu 2. Badania sugerują, że regularne stosowanie ALA przyczynia się do lepszej kontroli poziomu cukru we krwi i poprawy ogólnego zdrowia cukrzyków.1
2. Efekty neuroprotekcyjne
Badania sugerują, że ALA chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniem i zapaleniem, co jest ważne dla zapobiegania i leczenia chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i Parkinsona. ALA wspiera również regenerację komórek nerwowych, co może przyczynić się do szybszego powrotu do zdrowia po urazach nerwów.2
3. Aktywność przeciwutleniająca
Badania potwierdzają, że ALA i Na-RALA mają silne właściwości przeciwutleniające, które chronią komórki przed stresem oksydacyjnym i zapaleniem. Ten ochronny efekt jest ważny dla zapobiegania chorobom przewlekłym, takim jak choroby sercowo-naczyniowe3 itp.
Źródła kwasu alfa-liponowego
Kwas alfa-liponowy można dostarczyć do organizmu na kilka sposobów. Naturalnie występuje w małych ilościach w żywności, takiej jak szpinak, brokuły, ziemniaki, wątroba i czerwone mięso. Jednak aby osiągnąć terapeutyczne dawki, często warto stosować suplementy diety dostępne w formie kapsułek, tabletek lub proszków. Wybierając suplement, ważne jest, aby wybrać produkt o wysokiej biodostępności, taki jak właśnie Na-RALA, który jest lepiej wchłaniany i wykorzystywany przez organizm niż standardowy ALA. Zalecane dawkowanie może się różnić, dlatego warto skonsultować się z lekarzem.
Kombinacja ALA i Na-RALA z innymi suplementami
Kombinacja ALA i Na-RALA z innymi przeciwutleniaczami, takimi jak koenzym Q10 oraz witamina C, zwiększa ich skuteczność i zapewnia silniejszą ochronę przed wolnymi rodnikami. Często łączy się je także z witaminami z grupy B, które wspierają metabolizm energetyczny i zdrowie układu nerwowego.
Kwas alfa-liponowy i Na-RALA są kluczowymi składnikami dla utrzymania zdrowia i zapobiegania chorobom przewlekłym. Ich zdolność do neutralizacji wolnych rodników, poprawy metabolizmu glukozy i ochrony układu nerwowego czyni je niezbędnymi suplementami dla każdego, kto chce poprawić swoje ogólne zdrowie.
1. Gobildi, S., Badran, M., & Laher, I. Diabetes and Alpha Lipoic Acid. Frontiers in Pharmacology [online]. 2011, vol. 2.
2. Packer, L., Tritschler, H. J., & Wessel, K. (1997). Neuroprotection by the metabolic antioxidant alpha-lipoic acid. Free Radical Biology and Medicine, 22(1-2), 359-378.
3. Biewenga, G. P., Haenen, G. R., & Bast, A. (1997). The pharmacology of the antioxidant lipoic acid. General Pharmacology: The Vascular System, 29(3), 315-331.